CECHY MAKROSKOPOWE
Grupa owocników
|
Owocniki kuliste, owalne, najczęściej lekko spłaszczone, o średnicy 0,3-1,5 cm. Zawsze z wyraźnym ostiolum umiejscowionym na szczycie owocnika i prowadzącym do jego pustego wnętrza. Wnętrze owocnika w postaci jednej pustej komory, rzadko dwóch. Czasem można spotkać owocniki zmięśniałe, o ograniczonej pustej przestrzeni wewnątrz. Powierzchnia owocnika w różnych odcieniach brązu, drobno brodawkowata, pokryta gęstymi włoskami. We wczesnym stadium dojrzałości włoski pokrywają cały owocnik, potem skupione w okolicach ujścia ostiolum, na koniec owocnik nagi, odsłaniający brodawkowatą powierzchnię. Perydium jednowarstwowe z ciemniejszą częścią zewnętrzną. Gleba na przekroju, szara, szklistobiała. Gleba wraz z perydium najczęściej nie przekracza grubości 1 mm. Zapach owocników nieznaczny, jedynie starsze owocniki nabierają nieprzyjemnego stęchłego zapachu. Smak nieokreślony.
|
CECHY MIKROSKOPOWE
Zarodniki w workach
|
Perydium i epitecjum pseudoparenchymatyczne, zbudowane z obłych komórek 15-30 μm. Gleba Genea hispidula charakteryzuje się regularnym, palisadowym układem worków i parafiz. Worki cylindryczne z dolną częścią zwężającą się w rodzaj trzonka. Średnia wielkość worków 230-320 x 20-40 μm. Worki zawsze 8-zarodnikowe z zarodnikami ułożonymi w rzędzie. Parafizy długie, nitkowate 290-500 x 5-9 μm. Zarodniki elipsoidalne o średniej wielkości 25-40 x 15-25 μm, początkowo hialinowe, potem żółtawe, z jedną lub dwiema kroplami tłuszczu. Zarodniki wyraźnie urzeźbione, gęsto pokryte tępymi obłymi brodawkami do 3 μm wysokości. Włoski pokrywające owocnik żółtobrązowe, septowane, grubościenne, zaostrzone na końcach.
|
|
|
Perydium |
Włoski perydialne |
Parafizy |
|
SIEDLISKO
|
Genea hispidula rośnie w lasach liściastych lub mieszanych. Najczęstszym partnerem mikoryzowym jest Fagus sylvatica, Corylus avellana oraz Quercus robur. Gatunek ten nie ma szczególnych wymagań glebowych. Owocniki wyrastają płytko, do 1-2 cm pod powierzchnią gleby - bardzo często semihypogeicznie, na powierzchni gleby lub też w gęstej liściastej ściółce. Owocniki wyrastają najczęściej w grupach kilku do kilkunastu owocników. Dojrzałe owocniki można znaleźć od czerwca do listopada.
|
WYSTĘPOWANIE
|
Genea hispidula to gatunek znany w Polsce z wielu stanowisk zarówno historycznych jak i współczesnych. W Europie często znajdowany w wielu krajach. Podawany ze Stanów Zjednoczonych i Australii.
Wyżyna Krakowsko-Częstochowska – DF 26, Hutki-Kanki k. Olkusza, Wrzesień 2007
Wyżyna Krakowsko-Częstochowska – DF 66, Babice k. Chrzanowa, Wrzesień 2008
Wyżyna Śląska – DF 02, Psary k. Tarnowskich Gór, Czerwiec 2009
Beskid Mały – DF 96, Koziniec k. Wadowic, Sierpień 2009
Gorce – EG 22, Ochotnica Górna k. Nowego Targu, Październik 2010
Wyżyna Krakowsko-Częstochowska – DF 25, Niegowonice k. Zawiercia, Sierpień 2011
Wyżyna Krakowsko-Częstochowska – DF 46, Czyżówka k. Bukowna, Czerwiec 2013
|
UWAGI
Włoski perydialne
|
Genea hispidula z uwagi na niewielkie rozmiary i ściółkowy lub podściółkowy sposób wzrostu jest bardzo trudna do odszukania. Bywa jednym z najczęściej przeoczanych grzybów hypogeicznych.
Polska nazwa tego gatunku to genea kędzierzawa.
|